نرخ بهره در آمریکا کاهشی میشود؟
به گزارش خبرنگار اقتصاد معاصر؛ بازار کار آمریکا یکی از شاخصهای کلیدی سلامت اقتصادی این کشور است و نوسانات آن تاثیر مستقیمی بر شاخصهای مالی مهم مانند نرخ بهره دارد.
به طور کلی، بازار کاری که در حال رشد است، نشاندهنده رشد اقتصادی قوی است. این امر فشاری بر بانک مرکزی آمریکا (فدرال رزرو) وارد میکند تا برای کنترل تورم، نرخ بهره را تنظیم کند اما در شرایط کاهش رشد اشتغال، همانند وضعیت کنونی، اقتصاد این کشور با چالش حفظ رشد و مدیریت تورم روبهرو شده است.
در ماه اوت سال جاری میلادی، کارفرمایان آمریکایی ۱۴۲،۰۰۰ شغل غیرکشاورزی ایجاد کردند. این رقم نسبت به ۱۱۴،۰۰۰ شغلی که ابتدا برای ماه جولای گزارش شده بود، بهبود یافته است اما همچنان کمتر از پیشبینی اقتصاددانان که ۱۶۰،۰۰۰ شغل بود، است.
همچنین دادههای اشتغال برای ماههای ژوئن و جولای نشان میدهد که ۸۶،۰۰۰ شغل کمتر از آنچه ابتدا هدف گذاری شده بود، ایجاد شده است. به ویژه اینکه رشد اشتغال در ماه جولای به ۸۹،۰۰۰ شغل کاهش یافت و ارقام ماه ژوئن نیز به ۱۱۸،۰۰۰ شغل بازنگری شد که پیشتر ۱۷۹،۰۰۰ اعلام شده بود. این ارقام، اگرچه فاجعهآمیز نیستند اما نشاندهنده بازاری بوده که در حال از دست دادن قدرت خود است. تضعیف بازار کار میتواند تاثیرات چشمگیری بر مصرفکنندگان، سود شرکتها و رشد کلی اقتصادی داشته باشد. همچنین این سوال را مطرح میکند که آیا اقتصاد ایالات متحده به سمت رکود در حال حرکت است یا خیر.
فدرال رزرو آماده کاهش نرخ بهره
سیاستگذاران فدرال رزرو اعلام کردهاند که آمادهاند تا در نشست ۱۷-۱۸ سپتامبر، کاهش نرخ بهره را آغاز کنند. این تصمیم در واکنش به کاهش تدریجی رشد بازار کار اتخاذ شده است. طبق گفته این مقامات، اگر بانک مرکزی سیاستهای خود را تغییر ندهد، ممکن است بازار کار بهطور جدیتری دچار مشکل شود. انتظار میرود که اولین اقدام فدرال رزرو کاهش ۲۵ واحد پایهای نرخ بهره باشد اما مقامات این نهاد همچنین احتمال کاهشهای بیشتر و شاید بزرگتر را در صورت ادامه کاهش سرعت بازار کار مطرح کردهاند.
فدرال رزرو از ژوئیه ۲۰۲۳ نرخ بهره خود را در محدوده ۵.۲۵ درصد تا۵.۵۰ درصد نگه داشته و این در حالی است که از ۱۸ ماه پیش، به دلیل افزایش شدید تورم، این نهاد سیاست افزایش نرخ بهره را دنبال کرده بود. نرخ تورم اکنون، طبق معیار ترجیحی فدرال رزرو، بهطور قابل توجهی از اوج ۷ درصدی خود در اواسط سال ۲۰۲۲ کاهش یافته است. در طرف مقابل اما نرخ بیکاری که در زمان توقف افزایش نرخ بهره ۳.۵ درصد بود، اکنون به ۴.۲ درصد رسیده و رشد ماهانه تعداد مشاغل نیز کاهش یافته است.
مقامات بانک مرکزی آمریکا اکنون از تمرکز انحصار بر کاهش تورم به سمت حمایت از بازار کار تغییر موضع دادهاند. جان ویلیامز، رئیس فدرال رزرو نیویورک اعلام کرد که اکنون زمان آن رسیده که سیاستهای پولی محدودکننده را کاهش داده و نرخ بهره هدف فدرال رزرو کم شود.
نقش بازار کار در تصمیمات نرخ بهره
فدرال رزرو به صورت کلی دو هدف اصلی حفظ ثبات قیمت (کنترل تورم) و حداکثر کردن اشتغال را دنبال میکند. زمانی که بازار کار قوی است، فدرال رزرو احتمالا نرخ بهره را افزایش میدهد تا از رشد بیش از حد اقتصاد و افزایش تورم جلوگیری کند. برعکس، زمانی که بازار کار ضعیف میشود، فدرال رزرو ممکن است که نرخ بهره را کاهش دهد یا در سطوح پایین نگه دارد تا فعالیتهای اقتصادی را تحریک کند.
دادههای اخیر که کاهش سرعت رشد اشتغال را نشان میدهد، فدرال رزرو را در موقعیت دشواری قرار داده است. از یکسو، تورم همچنان یک نگرانی جدی است و افزایش نرخ بهره میتواند به کاهش فشارهای تورمی کمک کند و از سوی دیگر همان طور که اشاره شد، افزایش نرخ بهره میتواند باعث بدتر شدن بازار کار شده و خطر رکود اقتصادی را بیش از پیش افزایش دهد.
در سال جاری میلادی، فدرال رزرو در مسیری انقباضی قرار داشته و به تدریج نرخ بهره را در پاسخ به فشارهای تورمی افزایش داده است. با تضعیف بازار کار احتمال دارد که این بانک مرکزی مجبور شود تا در مواضع خود تجدیدنظر کند. اگر رشد اشتغال همچنان کاهش و نرخ بیکاری افزایش یابد، ممکن است فدرال رزرو تصمیم بگیرد تا افزایش نرخ بهره را متوقف کرده یا حتی کاهش دهد تا از فروپاشی اقتصاد جلوگیری کند.
بازار سهام، واکنشی محتاطانه
بازار سهام آمریکا واکنشی ملایم به دادههای اشتغال ماه اوت داشت. قراردادهای آتی شاخص S&P ۵۰۰ پس از اعلام آمار مشاغل، کمی کاهش یافتند که بیانگر احتیاط در بازار است اما هنوز نشانهای از وحشت آشکار وجود ندارد. این واکنش ملایم ممکن است به دلیل ترکیبی از عوامل باشد. نخست اینکه دادههای رشد شغلی ناامیدکننده بود و اقتصاد ایالات متحده همچنان اما با سرعت پایینتر، شغل ایجاد میکند. دوم، ممکن است که بازار سهام امیدوار باشد تا فدرال رزرو با واکنش به تضعیف بازار کار، افزایش نرخهای بهره را متوقف کند که در کوتاهمدت میتواند برای قیمت سهام مفید باشد.
آیا اقتصاد آمریکا به سمت رکود پیش میرود؟
در مجموع عملکرد اخیر بازار کار آمریکا نشان میدهد که اقتصاد این کشور در حال از دست دادن شتاب خود بوده و این موضوع نگرانیهایی را درباره مسیر آینده رشد اقتصادی و نرخهای بهره به وجود آورده است. تضعیف بازار کار میتواند تاثیرات مهمی بر سیاست نرخ بهره فدرال رزرو داشته باشد. خطر رکود در حال افزایش است و سیگنالهای هشدار در حال تجمع هستند. توانایی اقتصاد آمریکا برای اجتناب از رکود به مقاوت بازار کار و اثربخشی سیاستهای پولی وابسته خواهد بود. اگرچه به نظر میرسد عزم بانک مرکزی آمریکا برای کاهش نرخ بهره در نشست آتی این بانک قطعی است اما همچنان میزان و شدت این کاهش نامعلوم است.